Μια µουντή ηµέρα στα τέλη Νοεµβρίου του 1915 ένας 26χρονος δεκανέας του ΙΣΤ’ Βαυαρικού Συντάγµατος Εφέδρων Πεζικού αφήνει το κατάλυµά του σε ένα αγροτόσπιτο της Φουρν, δύο µίλια από το µέτωπο στη Βόρεια Γαλλία, και κατεβαίνει στην πόλη να αγοράσει ένα βιβλίο. Η σκηνή µοιάζει µυθιστορηµατική, δεν πρόκειται όµως για µυθιστόρηµα. Ο δεκανέας είναι ο Αδόλφος Χίτλερ.
Όπως μας δείχνει ο Ryback σ΄αυτό το συναρπαστικό 'ταξίδι', τα βιβλία (16.000 τόμους αριθμούσε τελικά η βιβλιοθήκη του) αποτελούσαν αχώριστο σύντροφο του Χίτλερ σε όλη τη ζωή του. Διάβαζε με ζήλο, από την εποχή που υπηρετούσε ως δεκανέας στα χαρακώματα του Πρώτου Παγκόσμιου πολέμου έως τις τελευταίες ημέρες στο Βερολίνο.
Ο Αδόλφος Χίτλερ σε ηλικία 36 ετών ποζάρει με φόντο μερικά από τα βιβλία του στο πρώτο διαμέρισμά του στο Μόναχο
Είχε στην κατοχή του τα άπαντα του Ουίλιαμ Σαίξπηρ, σε γερμανική μετάφραση από έκδοση του 1925 του Γκέοργκ Μίλερ, ως μέρος μιας σειράς που είχε σκοπό να φέρει το ευρύ κοινό σε επαφή με την κλασική λογοτεχνία. Ο έκτος τόμος περιλάμβανε τα έργα «Οπως σας αρέσει», «Δωδέκατη νύχτα», «Αμλετ», «Τρωίλος και Χρυσηίδα». Ολόκληρη η συλλογή είναι δερματόδετη – χειροποίητο μαροκινό δέρμα με ανάγλυφο χρυσό αετό και με τα αρχικά του εκατέρωθεν στη ράχη.
Θεωρούσε τον Σαίξπηρ ανώτερο του Γκαίτε και του Σίλερ από κάθε άποψη. Ενώ ο Σαίξπηρ είχε πυροδοτήσει τη φαντασία του με τις πρωτεϊκές δυνάμεις της αναδυόμενης βρετανικής αυτοκρατορίας, οι δύο αυτοί θεατρικοί συγγραφείς και ποιητές της τευτονικής κατασπατάλησαν το ταλέντο τους σε ιστορίες για την κρίση της μέσης ηλικίας και για αδελφικές αντιζηλίες.
Για ποιο λόγο άραγε, αναρωτήθηκε κάποτε, ο γερμανικός Διαφωτισμός παρήγαγε το «Νάθαν ο σοφός», την ιστορία του ραββίνου που συμφιλιώνει χριστιανούς, μουσουλμάνους και Εβραίους, ενώ ο Σαίξπηρ μπόρεσε να δώσει στον κόσμο τον «Εμπορο της Βενετίας» και τον Σάιλοκ;
Φαίνεται πως ρούφηξε σαν σφουγγάρι τον «Αμλετ». Το «να ζει κανείς ή να μη ζει» ήταν αγαπημένη του φράση, καθώς και το «Τι ’ναι για μένα η Εκάβη». Αγαπούσε ιδιαίτερα τον «Ιούλιο Καίσαρα».
Σε ένα μπλοκ ζωγραφικής του 1926 σχεδίασε ένα λεπτομερές σκηνικό για την πρώτη πράξη της σαιξπηρικής τραγωδίας, με βαριές προσόψεις να περικλείουν τη ρωμαϊκή αγορά όπου δέχεται την επίθεση ο Καίσαρας.
Διατηρούσε τους τόμους του Σαίξπηρ στο γραφείο του, στον δεύτερο όροφο του αλπικού καταφυγίου του στη νότια Γερμανία, όπως και μια δερματόδετη έκδοση ενός άλλου αγαπημένου του συγγραφέα, του μυθιστοριογράφου περιπετειών Καρλ Μάυ.
Διάβαζε συνεχώς, τα βράδια κυρίως. Οι γνώσεις του για στρατιωτικά ζητήµατα ήταν απίστευτες, αφού συχνά ξεπερνούσαν ακόµη και εκείνες των στρατηγών του.
Διάβαζε κάθε βράδυ σε απόλυτη ησυχία, τέτοια ώστε περνώντας κανείς έξω από την κρεβατοκάµαρά του να ακούει ακόµη και τον ελαφρύ θόρυβο από το γύρισµα της σελίδας.
Τον τελευταίο μισό αιώνα, τα απομεινάρια της βιβλιοθήκης του Αδόλφου Χίτλερ καταλαμβάνουν ράφια στον σκοτεινό, κλιματιζόμενο χώρο του Τμήματος Σπάνιων Βιβλίων της Βιβλιοθήκης του Κογκρέσου.
Οι χίλιοι διακόσιοι τόμοι που διασώθηκαν, οι οποίοι κάποτε κοσμούσαν τα ράφια στις τρεις κομψές βιβλιοθήκες του Χίτλερ -ξύλινη επένδυση, παχιά χαλιά, μπρούντζινα φωτιστικά, αφράτες πολυθρόνες- σε ιδιωτικές κατοικίες στο Μόναχο, το Βερολίνο και το Ομπερζάλτσμπεργκ κοντά στο Μπερχτεσγκάντεν, βρίσκονται πλέον στοιβαγμένοι σε μεταλλικά ράφια σε έναν απέριττο, μισοφωτισμένο αποθηκευτικό χώρο του Κτιρίου Τόμας Τζέφερσον στην κεντρική Ουάσιγκτον, πολύ κοντά στο Ουάσιγκτον Μολ, απέναντι από το Ανώτατο Δικαστήριο των Ηνωμένων Πολιτειών.
Αν γνωρίζαμε ποια από τις 10.000 βιβλία του Χίτλερ που περιήλθαν στην κατοχή του Κόκκινου Στρατού έχουν διασωθεί, η εικόνα θα ήταν πληρέστερη.
Αλλά η έρευνα του Ρέιμπακ επ’ αυτού δεν έφερε αποτέλεσμα. Αναγκαστικά περιορίστηκε σε ό,τι ήταν διαθέσιμο.
Συγγραφέας: Ryback Timothy W.
Εκδοτικός Οίκος: Πατάκη
Μετάφραση: Κονταξάκη Αλεξάνδρα
Σελίδες: 448