61 χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από την έναρξη του ένοπλου εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα των Ελληνοκυπρίων, για αποτίναξη του αγγλικού ζυγού. Η άρνηση της Βρετανίας να συζητήσει, έστω, το αίτημα για ένωση με την Ελλάδα και οι απογοητευτικές προσπάθειες από την προσφυγή στα Ηνωμένα έθνη, οδήγησαν τους Έλληνες της Κύπρου να προχωρήσουν σε ένοπλη εξέγερση κατά των κατακτητών τους.
Έναρξη αγώνα με προκήρυξη
Ο αγώνας των Ελληνοκυπρίων, με στρατιωτικό αρχηγό τον Συνταγματάρχη Γεώργιο Γρίβα, άρχισε τα μεσάνυχτα της 31ης Μαρτίου προς 1η Απριλίου 1955, με εκρήξεις βομβών που είχαν τοποθετηθεί από την ΕΟΚΑ σε κυβερνητικές εγκαταστάσεις των Βρετανών.
Την επόμενη ημέρα, 1η Απριλίου, κυκλοφόρησε σε ολόκληρη την Κύπρο η πρώτη επαναστατική προκήρυξη της ΕΟΚΑ, με την οποία ο Αρχηγός Διγενής (ψευδώνυμο του Γεώργιου Γρίβα) ανακοίνωνε την ανάληψη αγώνα για την αποτίναξη του αγγλικού ζυγού, «με σύνθημα εκείνο το οποίον μας κατέλειπαν οι πρόγονοί μας, ως ιεράν παρακαταθήκην “Ή TAN Ή ΕΠΙ ΤΑΣ”».
Ο ανταρτοπόλεμος
Ο Γρίβας είχε οργανώσει την ΕΟΚΑ με τέτοιο τρόπο, ώστε να είναι ευέλικτη, να διακρίνεται από ικανότητα ταχείας δράσης, να βασίζεται στη μυστικότητα και στη δυνατότητα να πλήττει στόχους εντελώς αναπάντεχα και να εξαφανίζεται αμέσως. Παράλληλα, δόθηκε μεγάλη σημασία στον τομέα της ασφάλειας και στον τομέα συλλογής πληροφοριών για οτιδήποτε αφορούσε τον εχθρό. Η απειρία των αγωνιστών, η γεωγραφική θέση του νησιού και η περιορισμένη έκτασή του, το ήμερο του τοπίου και η τεράστια υπεροχή του αντιπάλου, ήταν οι βασικοί παράγοντες που καθιστούσαν δυσχερέστατο τον ένοπλο αγώνα, ο οποίος υποχρεωτικά έπρεπε να πάρει τη μορφή ανταρτοπολέμου, όπως και έγινε.
Nέοι με έντονα αισθήματα φιλοπατρίας και επιθυμίας για μια ελεύθερη πατρίδα εντάσσονταν στην οργάνωση, δίνοντας όρκο, θυσιάζοντας πολλοί από αυτούς ακόμα και τη ζωή τους στο βωμό της ελευθερίας και του ονείρου για ένωση με την Ελλάδα.
Γρηγόρης Αυξεντίου, Μάρκος Δράκος, Ευαγόρας Παλληκαρίδης, Στυλιανός Λένας, Ανδρέας Ζάκος, Μιχαλάκης Καραολής, Μιχάλης Κουτσόφτας, Ανδρέας Παναγίδης, Ιάκωβος Πατάτσος, Χαράλαμπος Μούσκος, είναι μόνο μερικοί από τους ήρωες που έδωσαν το αίμα τους.
Εννέα νεαροί ήρωες άφησαν την τελευταία τους πνοή στην αγχόνη.
Ελλάς Κύπρος Ένωσις
RV